Over Rezervinin Değerlendirilmesi

3. GÜN FOLİKÜL-STİMULAN HORMON TETKİKİ

FSH nın 25mIU/ml den fazla olması (güncel analizlere göre yaklaşık 12mIU/ml)genelde düşük gebelik olasılığı ile bağdaştırılır. Son zamanlarda yapılan çalışmaların gösterdiği sonuçlara göre, 40 yaşın altındaki kadınlarda FSH seviyesinin hafif artışı, gebelik oranında az bir düşüşe yol açarken, daha yaşlı kadınlarda seviye artışı çok daha anlamlı sonuçlara yol açtığı yönündedir. Bazen, özellike daha ileri yaşlı kadınlarda, foliküler olgunluk çabuk olur ve folikül-stimulan hormonu (FSH) 3. günden itibaren düşmeye başlayabilir. Bu sebeple, estradiol (E2) seviyesi de ölçülmelidir. Normal FSH konsantrasyon seviyelerinde, 3. gün itibariyle artmış E2 seviyesinin (70-80 pg/ml üzeri) etkisi belirsizdir ama gonadotropin salınım hormonu (GnRH) agonisti ve asiste hatching kullanılsa da artmış E2 seviyesi, azalan gebelik oranıyla değil artan siklus iptali ile bağdaşır. Genç kadınlarda 3. gün artmış E2 daha az öneme sahiptir. FSH analizi aynı zamanda optimum stimulasyon seviyesini tahmin etmekte de kullanılır, çünkü over yanıtının FSH seviyesi ile ters orantılı olduğu gözlemlenmiştir. FSH seviyesi 10mIU/ml üzerinde olan kadınlarda, genelde düşük yanıtlı hasta protokollerinden biri tercih edilir.

FSH seviyeleri siklustan siklusa da değişiklik gösterir. Sürekli yüksek FSH, tek bir defa yükselmiş FSH’den (diğerleri normalken) daha zayıf prognoz verir. Daha normal FSH seviyesindeki siklusta yapılan IVF, overin stimulasyon kalitesini arttırmaz. Genel kanı tek bir defa yükselen FSH seviyesi olan kadınların yüksek iptal oranına sahip olduklarıdır, ancak gebelik sonucunun azalma boyutu konusunda çalışmalar tutartız sonuçlar göstermektedir . 2., 3. ve 4. günlerde FSH seviyeleri benzerdir. Pre-menstrual spottingi olan kadınların yoğun kanama görülen ilk günü, siklusun 1. günü olarak saymaları tavsiye edilir.

ANTRAL FOLİKÜL SAYISI

Stimülasyona cevap verenler antral foliküllerdir. Yüksek kaliteli transvajinal ultrason ile, bu foliküller rahatlıkla sayılabilir. Sağlıklı kadınlarda yaşla folikül sayısı azalır . Her bir tarafta 5-10 folikülü olan kadınların, stimulasyona normal bir cevap vermeleri beklenir. Her bir tarafta 10’dan fazla olan kadınlarda [(PKO) benzeri], kilo ve FSH seviyesi temel alınarak, bulunandan daha düşük stimulasyon seviyesi seçilmelidir. Düşük folikül sayısı (toplamda 5 veya 6’dan az), düşük prognoz göstergesi olabilir ve yüksek stimulasyon seviyesi gerektirir. Toplam folikül sayısı, alınan oosit sayısı ile pozitif, 3. gün FSH ve gonadotropin ampulleri ile negatif korelasyonludur. Buna ek olarak, toplamda 10’dan az folikül sayısı, yüksek siklus iptal ihtimalini ortaya koyar. Multivaryant analizi yardımı ile, antral folikül sayısının tek başına overin yanıtının tahmininde ve bu sebeple prognozda en iyi prediktör olduğu görülmüştür (küçük çaplı FSH’nin katkısı ile). Stimulasyon sonucu 3 folikülden az üreten 40 yaşın üzerindeki kadınlarda IVF başarısı çok düşük olduğundan, düşük folikül sayısı, diğer verilerle birlikte (yaş, 3. gün FSH, infertilitenin süresi) değerlendirildiğinde, duruma göre yumurta bağışının daha iyi bir seçenek olduğunu ortaya koyabilir.

KLOMİFEN SİTRAT CHALLANGE TEST (KSCT)

Klomifen sitrat ile uyarma testi (KSCT), 3. gün FSH seviyesi normal olan hastalarda, düşük prognoz ve düşük over rezervi teşhisi için kullanılır . 5. günden 9. güne kadar CC, 100mg/gün alınır. 10. gün FSH seviyesi 10-12mIU/ml’den az olmalıdır. Sağlıklı kadınlarda KS, FSH’yi stimüle etse de yükselen E2 FSH’yi normal aralıklara geri çeker. Düşük over rezervi olan kadınlarda, pituiter daha belirgin FSH artışı ile tepki gösterir ve yükselen E2 seviyesi hemen FSH’yi geri çekemez. Şüphesiz normal 3. gün FSH seviyelerine, anormal KSCT’ye ve azalan prognoza sahip bir grup kadın vardır ama genelde çiftler yine de tedaviye başlamak ister ve antral folikül sayısı gibi diğer bilgiler, over stimülasyon planlanması için yeterli olur. Kısa süre önce yapılan ve değişik over rezerv markerlarını inceleyen bir çalışma, FSH ve antral folikül sayısından öte, zayıf over tepkisini tahmin için ek bir değerlendirme metodu bulamamıştır .